W Starych Juchach istnieje szereg budynków niegdyś należących i administrowanych przez Zespół Szkół Samorządowych. Należy do niech: budynek szkoły, biblioteki, świetlicy ze stołówką, przedszkole z ośmioma mieszkaniami oraz dom nauczyciela z czterema mieszkaniami. Budynki były zasilane z dwóch kotłowni węglowych: pierwsza w przedszkolu, druga ogrzewała pozostałe budynki. Łączna moc pieców wynosiła ok. 0,8 MW. Do obsługi pieców zatrudniano trzech palaczy w sezonie grzewczym. Było to jedno z dwóch największych źródeł niskiej emisji w miejscowości.
Jednocześnie zespół szkół nie posiadał sali gimnastycznej. Jej budowę uznano za jeden z priorytetów inwestycyjnych Rady Gminy. Ze względu na stan technologicznego zużycia istniejących pieców nie było możliwe wykorzystanie ich do ogrzania kolejnego obiektu, a nie miało też sensu budowanie kolejnej kotłowni węglowej, tylko dla hali. Jedynym rozwiązaniem było zbilansowanie zapotrzebowania na ciepło oraz dokonanie zabiegów termomodernizacyjnych i podjęcie działań mających na celu ochronę powietrza.
Rada Gminy podjęła uchwałę pn. “Kompleksowa modernizacja systemu grzewczego - wymiana źródła ciepła na biopaliwo w zespole budynków Mazurska 8,9,11 oraz termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Samorządowych w Starych Juchach.
W czasie realizowania inwestycji docieplono budynek szkoły i domu nauczyciela, przyłączono budynek przedszkola, w którym zlikwidowano kotłownię na węgiel. Położono nowe sieci ciepłownicze. Nowa kotłownia o mocy 460 kW jest w pełni zautomatyzowana, opalana zrębkami i peletem. Po zasypaniu do bunkra ruchoma podłoga podaje paliwo podajnikiem ślimakowym do zasobników i stąd do pieców. Piece samoczynnie się odpopielają i czyszczą.
Zastosowano dwa nowatorskie kotły o mocy 230 kW każdy, charakteryzujące się następującymi cechami:
· zgodność z normą EN 303-5 w najwyższej klasie 3,
· ceramika wysokoglinowa w komorze paleniskowej,
· zbiornik pośredni paliwa wraz z wygarniaczem resorowym i czujnikiem poziomu paliwa,
· system automatycznego odpopielania oparty na podwójnych wygarniaczach,
· system automatycznego czyszczenia rur płomienicowych - utrzymujący stałą wysoką sprawność wymiennika;
· niska emisja spalin.
Spalanie w tych urządzeniach odbywa się automatycznie w sposób ciągły, a kocioł pracuje w dwóch cyklach: I-cykl pracy, II - cykl podtrzymania.
Sterownik i jego oprogramowanie powinny precyzyjnie wyregulować proces spalania w zależności od zastosowanego paliwa (trociny, zrębka, brykiety itp.) kontrolując dawki paliwa i ilość niezbędnego powietrza.
Za precyzyjne spalanie w kotłach odpowiada rozbudowany układ automatyki, który steruje pracą układu podawczego oraz wentylatora nadmuchowego.
Łączny koszt inwestycji wyniósł 1.272.920 zł z tego wkład własny Gminy 139.749,-, dotacja EkoFundusz 630.138, pożyczka WFOŚiGW 502.433.
Stworzono rezerwę ciepła na dołączenie przyszłej hali widowiskowo-sportowej.
Kotłownia lokalna opalana zrębkami drewnianymi służy następującym celom:
- zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną oraz ograniczenie kosztów ogrzewania budynków
- ograniczenie emisji zanieczyszczeń istniejących kotłowni węglowych pracujących dla potrzeb ogrzewanych budynków
- zagospodarowanie odpadów drewnianych z lokalnych zakładów przetwórstwa drewna oraz Lasów Państwowych
Zmiana emisji przy zastosowaniu drewna w miejsce węgla kamiennego dla analizowanego obiektu przedstawia się następująco:
L.p.
Rodzaj zanieczyszczeń
Jedn.
Wielkość dotychczas. dla węgla
Wielkość planowana
Zmiana bezwzgl.
Zmiana względna
1.
Dwutlenek siarki - SO2
t/rok
3,87
0,11
3,76
97%
2.
Tlenki azotu - NOx
t/rok
1,34
0,68
0,65
49%
3.
Tlenek węgla CO
t/rok
8,79
1,56
7,23
82%
4.
Dwutlenek węgla - CO2
t/rok
594,7
0,0
594,66
100%
5.
Pyły
t/rok
4,33
0,10
4,23
98%
Po pierwszym sezonie należy uznać, że założone cele, zarówno ekologiczne, jak i ekonomiczne zostały zrealizowane.
W ciągu ostatniego sezonu zużyto 115 ton peletu i zrębek za kwotę 77.165 zł .W przeciętnym sezonie poprzednio spalano 110t węgla za 74.750 zł. Koszty opału są zbliżone, ale nie uwzględniają konieczności zatrudnienia 3 palaczy, czyli kosztu w wysokości ok. 31.500 zł. Obecna kotłownia jest obsługiwana i dozorowana jedynie przez szkolnego konserwatora.
Mając doświadczenie w przygotowaniu inwestycji wójt gminy Ewa Jurkowska-Kawałko zwróciła się do istniejącej w Starych Juchach Spółdzielni Mieszkaniowej z propozycją wykonania podobnej inwestycji w sześciu budynkach mieszkalnych zamieszkanych przez 108 rodzin. Dotychczas budynki zasilane były z własnej kotłowni wyposażonej w 3 kotły stalowe wodne z końca lat 80. o mocy 0,96MW i sprawności 55%. Rocznie zużywano 343,7 t węgla. Stan kotłów był bardzo zły, ulegały one ciągłym awariom i ich wymiana była najpilniejszą potrzebą spółdzielni.
Złożono wniosek do Fundacji Ekofundusz i Spółdzielnia otrzymała wsparcie w wysokości 948.780 zł, co stanowi 48,51% kosztów. Środki własne w wysokości 226.416 zł pokryją 11,58%, pozostałe środki w wysokości 780.595 zł (39,91%) pochodzą z kredytu termomodernizacyjnego z BOŚ S.A., który został poręczony przez Radę Gminy Stare Juchy.
Projekt polega na dociepleniu ścian zewnętrznych, stropodachów i stropów nad piwnicą, budowie nowych ciepłociągów z węzłami cieplnymi wyposażonymi w automatykę. Zostaną wymienione okna i drzwi wejściowe, a w mieszkaniach zamontowane zostaną termozawory. Kotłownia zostanie wyposażona w dwa piece opalane biomasą o łącznej mocy 460 kW. Paliwo będzie magazynowane w bunkrze zasypowym wyposażonym w ruchomą podłogę i poprzez zbiorniki pośrednie w pełni automatycznie dostarczane do kotłów.
Obecnie ocieplono już cztery z sześciu bloków, a wykonawca rozpoczął montaż urządzeń w kotłowni.